Соёл бүлэг

Борооны усны хоолойноос  “Катюша”эгшиглэнэ

Улаанбаатар хотод зочлох зуур тэнд тайлан тоглолтоо хийхээр Дархан хотоос ирээд байсан “Эгшиглэнт чимээ” хэмээх хүүхдийн хөгжмийн хамтлагтай уулзаж, уран бүтээлийг нь сонирхох завшаан тохиов. 15 жилийн түүхтэй энэ хамтлагийг Монгол улсын гавъяат багш С.Жамъянхорол санаачлан байгуулжээ. Хамтлагийн гишүүд нь долоогоос 16 насны сургуулийн хүүхдүүдээс бүрдэнэ. Энэ хамтлагийн хамгийн хачирхалтай зүйл нь гарын доорх ямар ч зүйлээр гайхамшигтай сайхан хөгжмийн зэмсгийг орлуулан тоглож болдогийг харуулсан явдал. Тэдний хөгжмийн зэмсэг гэвэл ердөө янз бүрийн хэмжээ, диаметртэй төмөр савхнуудын /труба/ тайрдас, булан төмрүүд /уголка/, модны тайрдас болон зүсмэл моднууд бас шилэн лонх гэх мэтийн зүйлс байна. Энэ үйл хэрэгт борооны усны төмөр хоолой хүртэл татагдан орсон нь нэн сонирхолтой. Тэдгээрийг бөмбөр болон ёочин гэх мэт Монгол үндэсний цохиурт хөгжмийг орлуулан яг байгаа чигээр нь ашиглаж, гайхам сайхан аялгуу тоглох аж. Ийн тоглож байгаа нь надад “Gorg” хэмээх эртний нийлмэл хөгжмийг санагдуулав.

Хамтлагт орох хүүхдүүдийг яггүй чанга шалгуур хүлээдэг гэнэ. Шалгаруулах комисс тэдний хөгжмийн сонсгол, гар хурууны уян болоод “хатлаг” чанарыг нь нарийн шинжиж байж сонгож авсан байна. Одоо тус хамтлаг хаа ч бардам алхахуйц урын сантай болжээ. Биднийг очиход оркестр сургуулилж байсан бөгөөд. Бидэнд зориулан “Катюша”, “Подмосковные вечера” бас нэг гадаадын эстрад дуу, тэгээд мэдээжийн хэрэг Монгол ардын аялгуу тоглож үзүүлэв. Хамтлагийнхан долоо хоногт гурван удаа хоёроос дээш цагаар сургуулилт хийдэг гэнэ. Эгшиглэнт чимээ хамтлагийнхан маань өнгөрсөн жил Улаанбаатарт болсон олон улсын хөгжмийн наадамд очиж оролцон, тэргүүн байранд шалгарч 100.0 сая төгрөгийн шагнал хүртжээ. Тоглож буй хөгжмийн зэмсэг хэрэгсэлүүдээ 45 тоглогч нэгэн зэрэг тоглохуйц тайзанд тохируулан бэлтгэж, сэлбэж, додомдох, өнгө зүс оруулах хийгээд заалны түрээс сэлтийг ч бодолцож зохион байгуулдаг юм байна.

Монголын өсвөрийн хөгжимчид маань энэ онд Оросод болох “Цэнхэр шувуу”, /Синяя птица/ хөгжмийн наадамд оролцохоор төлөвлөжээ. Тэд одоо шаардлагатай баримт материал зэргээ бэлтгэж байгаа бололтой.

Бидэнтэй цуг уг хамтлагийнхантай уулзсан Монголын Үндэсний их сургуулийн профессор Наваанзоч Х.Цэдэв хэлэхдээ “Монгол Оросын хоорон дахь хүмүүнлэг, соёлын чиглэлийн харилцаа, холбоо идэвхтэй өрнөх боллоо. Тэр чинээгээр сурган хүмүүжүүлэх салбарт маань өсөлт дэвшил гарах боломжтой юм. Манай хүүхэд залуус орос хэлийг сонирхон судлах, Оросын их дээд сургуульд элсэн суралцах нь мэдэгдэхүйц эрчимтэй болж байна. Манай сургуулиас хэд хэдэн оюутан Горно-Алтайск хотод их сургуульд суралцсан бол одоо Василий Шукшиний нэрэмжит Бийскийн Боловсролын акедимид эрдмийн зэрэг горилж буй суралцагсад ч нэлээд хэд бий” хэмээсэн. Үүнтэй холбогдуулж хэлэхэд ОХУ-ын Алтайн Бүгд найрамдах улсын нийслэл болон Монголын Баян-Өлгий аймгийн дунд сургуулиудын хооронд солилцооны хөтөлбөр хэрэгжүүлж, багш сурагчдыг харилцан зочлуулж буй гэх мэт хамтын ажиллагаа явагдаж буй билээ. Дархан хотын хүүхдүүдийн хамтлаг Орос улсад айлчлан тоглосноор тэндэхийн соёл, зан, заншил, хөрш орны ард иргэдийн аж байдалтай танилцах бас нэгэн дэвшилттэй алхам болох нь дамжиггүй.

Хэвлэлд бэлтгэсэн Дмитрий СОКОЛОВ

Орчуулсан Г.Төрмөнх